Năm 2014, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, kinh tế thế giới phục hồi chậm hơn dự báo và còn nhiều bất ổn, kinh tế trong nước gặp nhiều khó khăn thách thức. Trong khi đó, môi trường kinh doanh và năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế trong tỉnh còn thấp, với quyết tâm cao, Đảng bộ, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong tỉnh tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, chủ động, sáng tạo, nỗ lực hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2014, ạo đà phát triển và tăng trưởng cho năm 2015.

Các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội chủ yếu năm 2014 đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, tổng sản phẩm của tỉnh (GRDP) đạt 44.645 tỷ đồng, tăng 9,2% so với năm 2013, cao nhất trong vòng 5 năm trở lại đây (nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 5,7%; công nghiệp - xây dựng tăng 13,0%, dịch vụ tăng 7,3%).  

Trong điều kiện khó khăn, song các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm thiết yếu, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sản xuất ổn định; một số dự án đầu tư mới đi vào sản xuất đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng sản xuất công nghiệp, do vậy công nghiệp tiếp tục dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng, giá trị sản xuất đạt 36.913 tỷ đồng, tăng 17,9% so với năm 2013. Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản được mùa toàn diện, giá trị sản xuất đạt 23.370 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng đạt cao nhất trong nhiều năm qua. Cơ cấu cây trồng tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng diện tích các loại cây trồng hàng hóa có giá trị kinh tế.

Tổng thu ngân sách nhà nước  đạt 3.445 tỷ đồng, tăng 9,4% so với năm 2013; kim ngạch xuất khẩu tăng nhanh, đạt trên 2,1 tỷ USD, tăng 27,1%. Thu hút được 81 dự án đầu tư trong nước, tăng 70%, vốn đăng ký 4.705 tỷ đồng, tăng 93,5%; 33 dự án đầu tư nước ngoài, với số vốn đăng ký 177 triệu USD, tăng 13%. 

Các dự án, công trình trọng điểm là cầu Mai Đình - Đông Xuyên; đường tỉnh 293; đường cao tốc Hà Nội - Bắc Giang; hồ thủy lợi sông Sỏi; Trường Cao đẳng nghề công nghệ Việt - Hàn; Khu nhà liên cơ quan, Trung tâm Hội nghị tỉnh...  được tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công, bảo đảm chất lượng. 

Công tác củng cố hệ thống chính quyền, cải cách hành chính, phòng, chống tham nhũng được tăng cường và có chuyển biến tích cực. Các lĩnh vực văn hóa - xã hội tiếp tục đạt bước tiến mới. Giáo dục - đào tạo có nhiều tiến bộ, đã hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi trước một năm so với kế hoạch, phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi mức độ 2 vượt kế hoạch đề ra, thi học sinh giỏi quốc gia xếp thứ 11/63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Năm học 2013-2014, ngành giáo dục và đào tạo được Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng cờ thi đua đơn vị dẫn đầu.

Đời sống nhân dân có nhiều cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 9%, đạt kế hoạch đề ra. Quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; tai nạn giao thông giảm mạnh.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta thẳng thắn nhìn nhận kinh tế - xã hội của tỉnh năm 2014 còn những tồn tại hạn chế: Tốc độ tăng trưởng ngành công nghiệp, xây dựng và ngành dịch vụ chưa đạt kế hoạch đề ra;  tái cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm; chất lượng hiệu quả sản xuất kinh doanh một số ngành, sản phẩm chưa cao; việc xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao phục vụ xuất khẩu còn hạn chế. 

Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại; sản xuất kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng... chưa được ngăn chặn hiệu quả. Thu ngân sách nhà nước tăng, nhưng chưa vững chắc. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội một số lĩnh vực còn yếu kém; chất lượng dịch vụ tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, y tế, văn hóa còn nhiều mặt hạn chế. An toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường chưa bảo đảm. 

Năm 2015, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục có bất ổn về chính trị, tranh chấp lãnh thổ, xung đột và khủng bố quốc tế, kinh tế khu vực và thế giới phục hồi chậm và các vấn đề toàn cầu khác. Tuy nhiên, kinh tế đất nước dự báo sẽ tăng trưởng cao hơn năm 2014; nhiều cơ hội cũng được mở ra khi nước ta tham gia cộng đồng kinh tế ASEAN và hoàn tất một số hiệp định thương mại tự do với một số đối tác lớn như EU, Hàn Quốc, Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP, v.v. Điều này giúp tạo động lực cho phát triển kinh tế đất nước và tác động tích cực đến tình hình phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, nhiều thách thức cũng đặt ra khi tham gia AFTA và thực hiện các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương; các doanh nghiệp trong nước phải đối mặt những sức ép về cạnh tranh, công nghệ, thị trường và các tác động tiêu cực nếu như chúng ta không có biện pháp chuẩn bị phù hợp và kịp thời.  Những rủi ro do thiên tai, dịch bệnh có thể xảy ra, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội, sản xuất và ổn định đời sống của nhân dân, đó sẽ là những thách thức và khó khăn cần tập trung giải quyết trong năm 2015.

Năm 2015 có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011 -2015 của tỉnh đặt ra, do vậy các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh cần tập trung thực hiện, đó là:

Một là: Tiếp tục thực hiện tái cơ cấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng và các đề án tái  cơ cấu ngành, lĩnh vực theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh. Phấn đấu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm (GRDP) đạt 9,5%. Tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh. Huy động tối đa các nguồn lực cho phát triển, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. 

Tăng cường cải thiện môi trường đầu tư tập trung vào các giải pháp về giảm chi phí gia nhập, tiếp cận đất đai và ổn định sử dụng đất; tăng cường tính minh bạch, cạnh tranh bình đẳng, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp đầu tư sản xuất và kinh doanh.

Hai là: Phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa - xã hội, thực hiện tốt chính sách bảo đảm an sinh xã hội. Xây dựng một số cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích, đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động tối đa các nguồn lực góp phần phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa - xã hội, đồng thời góp phần gìn giữ, bảo tồn, phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của tỉnh. 

Làm tốt công tác y tế, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân; củng cố và nâng cao hiệu quả mạng lưới y tế dự phòng, chủ động phòng, chống dịch bệnh. Nâng cao hiệu quả dạy nghề gắn với giải quyết việc làm, chú trọng đào tạo, cung cấp lao động có tay nghề, trình độ đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp; mở rộng thị trường xuất khẩu lao động.

Ba là: Tăng cường quản lý đất đai, tài nguyên, bảo vệ môi trường, bảo đảm phát triển bền vững. Trong đó, tập trung tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình áp dụng pháp luật về đất đai liên quan đến giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Kiểm soát chặt chẽ các nguồn gây ô nhiễm, nhất là tại các làng nghề, các khu, cụm công nghiệp. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.

Bốn là: Thực hiện đồng bộ các giải pháp đẩy mạnh cải cách hành chính; phòng chống tham nhũng, lãng phí; nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tạo bước chuyển biến mới trong tác phong, lề lối làm việc và nâng cao trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang trên địa bàn tỉnh. Xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, nhũng nhiễu, vi phạm pháp luật trong thực thi công vụ.

Năm là: Chủ động và tích cực triển khai công tác hội nhập quốc tế trọng tâm là hội nhập kinh tế trên cơ sở triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về hội nhập quốc tế, các Nghị quyết số 31, 49/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình hành động về hội nhập quốc tế và về một số chủ trương chính sách lơn khi nước ta gia nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO).

Sáu là: Thực hiện tốt nhiệm vụ quốc phòng, bảo đảm an ninh tạo môi trường ổn định, an toàn để phát triển kinh tế. Chủ động thực hiện đồng bộ các biện pháp bảo đảm an ninh trật tự và an toàn cho người dân, các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp. Đẩy mạnh phong trào  toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc. Tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp tăng cường công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông.

Bảy là: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước, nhất là thông tin kịp thời tình hình triển khai tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của địa phương. Cùng với công tác tuyên truyền, công tác thi đua khen thưởng cần đẩy mạnh nhằm cổ vũ thường xuyên, kịp thời nhân rộng các nhân tố mới, các điển hình tiến tiến.  

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2015, các cấp, các ngành cần phát huy sức mạnh đoàn kết, tập trung cao sự chỉ đạo, điều hành, tạo không khí làm việc sôi nổi,  khẩn trương trên tất cả các lĩnh vực, góp phần hoàn thành vượt mức các mục tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu năm 2015./.

 BÙI VĂN HẢI