Nhật Bản hiện là nước đứng thứ 4 về số dự án đầu tư vào địa bàn tỉnh và đứng thứ 6 về tổng vốn đăng ký trong tổng số hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Bắc Giang.
Đối tác đầu tư chiến lược, quan trọng của Bắc Giang
Nhật Bản là một trong số các đối tác đầu tư nước ngoài chiến lược, quan trọng của Bắc Giang. Năm 2021, do bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp tại Bắc Giang cũng như tại các tỉnh thành lân cận đã ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình thu hút đầu tư cũng như việc đầu tư kinh doanh sản xuất của các doanh nghiệp song đã có 04 dự án FDI của các Nhà đầu tư Nhật Bản điều chỉnh tăng vốn, với số vốn đăng ký bổ sung đạt 12,82 triệu USD; không có dự án FDI cấp mới của Nhật Bản. Ngoài ra còn có 2 lượt Nhà đầu tư Nhật Bản đăng ký góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp trong các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh với giá trị mua đạt 9,7 triệu USD. Tính đến hết tháng 11/2021 có 28 doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào địa bàn tỉnh Bắc Giang, với khoảng 298 triệu USD tổng vốn đăng ký.
Đồng chí Lê Ánh Dương, Chủ tịch UBND tỉnh chúc tết Ngài Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam
Nhật Bản hiện là nước đứng thứ 4 về số dự án đầu tư vào địa bàn tỉnh và đứng thứ 6 về tổng vốn đăng ký trong tổng số hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Bắc Giang. Một số dự án FDI Nhật Bản có vốn đăng ký tương đối lớn và hiện đang sản xuất kinh doanh hiệu quả, giải quyết nhiều việc làm như: Công ty TNHH Hosiden Việt Nam hoạt động trên lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử với tổng số vốn đăng ký 87 triệu USD; Công ty TNHH Nichirin Việt Nam thực hiện dự án sản xuất linh kiện ô tô với tổng số vốn đăng ký đạt 42 triệu USD.
Các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư tại tỉnh Bắc Giang tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực: Sản xuất linh kiện điện tử, chế biến thức ăn gia súc, sản xuất thiết bị điện, sản xuất sản phẩm nhựa, may mặc, sản phẩm cơ khí phụ trợ cho ngành công nghiệp nặng…
Thu hút nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA)
Năm 2021 tỉnh Bắc Giang chưa có chương trình, dự án ODA mới được phê duyệt từ nguồn vốn vay Chính phủ Nhật Bản. Nhờ sự giúp đỡ của Chính phủ Nhật Bản thông qua Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Bắc Giang đã tiếp nhận hơn 20 dự án, tiểu dự án ODA với tổng vốn tài trợ là 489,11 tỷ đồng trong các lĩnh vực khác nhau như: hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, thủy lợi và nước sạch vệ sinh môi trường. Một số chương trình dự án tiêu biểu như: Dự án phát triển bệnh viện tỉnh, vùng giai đoạn II do JICA tài trợ với tổng vốn khoảng 130 tỷ đồng, Dự án Giao thông nông thôn 3; Dự án Trạm dừng nghỉ Song Khê tại Quốc lộ 1A. Bên cạnh đó, Bắc Giang đã tiếp nhận một số dự án tài trợ trong khuôn khổ chương trình tín dụng chuyên ngành
Thu hút viện trợ phi chính phủ nước ngoài (NGOs)
Năm 2021, tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện dự án Xây dựng cầu Bến Mộng tại xã Lục Sơn, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang do Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam viện trợ với giá trị cam kết viện trợ từ Đại sứ quán Nhật Bản là 69.643,52 USD, số tiền giải ngân năm 2021 đạt 100% (69.643,52 USD). Tính đến nay, tỉnh Bắc Giang đã tiếp nhận 10 khoản viện trợ phi chính phủ (bao gồm cả chương trình và dự án) từ các tổ chức, cá nhân của Chính phủ Nhật Bản thông qua Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam với số tổng số kinh phí thực hiện đạt 1,88 triệu USD. Tiêu biểu như: Trung tâm xúc tiến và hợp tác quốc tế lâm nghiệp Nhật Bản JIFPRO đã tài trợ nguồn lực thực hiện Dự án trồng và chăm sóc rừng bảo vệ môi trường tại huyện Lục Ngạn, dự án đầu tư xây dựng cơ bản, xây dựng bảng tin tuyên truyền quảng cáo về bảo vệ rừng với tổng giá trị thực hiện lên đến gần 150.000 USD; Dự án viện trợ nhân đạo, Dự án phục hồi chức năng cho trẻ khuyết tật của tổ chức SCVCA; Dự án xây dựng trường mầm non xã Thắng Cương, Yên Dũng của tổ chức Towada-Shi; Công ty Canon đã tặng nhiều đồ dùng, xe đạp, học bổng cho các cháu học sinh nghèo vượt khó tại các huyện trên địa bàn tỉnh, tài trợ các trang thiết bị cho công trình Thắp sáng đường quê cho một số địa phương trong tỉnh; Công ty TNHH Yokoi Mould Việt Nam đã tài trợ công trình 8 phòng học tại Trường THCS Đông Sơn-Yên Thế với tổng kinh phí gần 3 tỷ đồng, hỗ trợ mua sắm trang thiết bị (bàn, ghế, bảng) cho các phòng học trị giá hơn 100 triệu đồng... Bên cạnh đó, trong những năm qua, Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) hỗ trợ các tình nguyện viên trong lĩnh vực giáo dục, xúc tiến đầu tư tới hoạt động tại tỉnh Bắc Giang.
Lễ khởi công xây dựng “Cầu Bến Mộng” do Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam tài trợ tại xã Lục Sơn, huyện Lục Nam, Bắc Giang
Hoạt động viện trợ của các tổ chức phi chính phủ Nhật Bản đa dạng về hình thức, tập trung vào lĩnh vực phát triển bền vững thông qua các chương trình xây dựng nâng cao năng lực cộng đồng, nâng cao nhận thức, hỗ trợ phát triển nông nghiệp nông thôn, môi trường; y tế, giáo dục - đào tạo, cứu trợ khẩn cấp, nước sạch, chăm sóc, bảo trợ trẻ em, hỗ trợ phát triển, xây dựng nhiều điểm trường học, nhà lưu trú giáo viên và học sinh... Qua đó góp phần cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng sống của người dân vùng dự án, nâng cao nhận thức và kỹ năng cho đối tượng hưởng lợi, một số dự án đã được nhân rộng mô hình.
Thúc đẩy thiết lập quan hệ cấp địa phương
Trong thời gian qua, chính quyền và nhân dân tỉnh Bắc Giang hết sức coi trọng phát triển quan hệ với các đối tác của Nhật Bản nói chung và quan hệ với các địa phương của Nhật Bản nói riêng. Chủ trương thiết lập quan hệ hợp tác giữa tỉnh với các địa phương Nhật Bản đã được tỉnh Bắc Giang cụ thể hóa trong Chương trình hành động số 61-CTr/TU ngày 30/6/2014 của Tỉnh ủy và Kế hoạch số 127/KH-UBND ngày 26/09/2014 của UBND tỉnh thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị khóa XI về hội nhập quốc tế “Trước mắt tập trung thiết lập quan hệ hữu nghị và hợp tác với một số địa phương của Nhật Bản, Hàn Quốc có nét tương đồng và thiện chí hợp tác với tỉnh”.
Năm 2021, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã gửi công thư chúc mừng Thống đốc tỉnh Gifu tái đắc cử, tiếp tục đề cập đến nội dung thiết lập quan hệ hợp tác cấp địa phương và mời Thống đốc tỉnh Gifu phát biểu tại Hội nghị “Bắc Giang - Nhật Bản kết nối vì sự phát triển” năm 2021 dự kiến tổ chức vào ngày 01/6/2021. Thống đốc tỉnh Gifu cũng đã có công thư trả lời, cảm ơn thư chúc mừng của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, xác nhận tiếp tục tham vấn, tìm hiểu thông tin về tỉnh Bắc Giang và nhận lời phát biểu tại Hội nghị bằng video clip. Nhưng do dịch covid-19 bùng phát, Hội nghị “Bắc Giang - Nhật Bản kết nối vì sự phát triển” năm 2021 hoãn đến thời điểm phù hợp.
Hiện, Sở Ngoại vụ tỉnh Bắc Giang tiếp tục trao đổi với bộ phận giao lưu quốc tế, tỉnh Gifu để xúc tiến thiết lập quan hệ hợp tác giữa hai tỉnh.
Giao lưu văn hóa, đối ngoại nhân dân
Từ 2015 đến nay, tỉnh Bắc Giang đã tổ chức tiếp nhận và trồng 600 cây anh đào do Hội Hữu nghị Nhật- Việt vùng Chukyo trao tặng. Hoạt động trao tặng cây hoa anh đào của Hội được triển khai thường niên tại tỉnh, tạo được sự quan tâm của chính quyền và nhân dân địa phương, góp phần vào mối quan hệ hữu nghị giữa tỉnh Bắc Giang và các đối tác Nhật Bản.
Từ 2015 đến nay, tỉnh Bắc Giang đã tổ chức tiếp nhận và trồng 600 cây anh đào do Hội Hữu nghị Nhật- Việt vùng Chukyo trao tặng
Nhân dịp kỷ niệm 45 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam- Nhật Bản, Sở Ngoại vụ phối hợp với Ban quản lý các Khu công nghiệp đến thăm, chúc mừng các doanh nghiệp Nhật Bản trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, hàng năm, lãnh đạo UBND tỉnh, cơ quan ngoại vụ của tỉnh đều tới thăm, chúc mừng nhân dịp năm mới một số doanh nghiệp FDI tiêu biểu của Nhật Bản trên địa bàn tỉnh.
Năm 2019, tỉnh Bắc Giang đã tổ chức đoàn nghệ sĩ tham gia trình diễn giới thiệu dân ca quan họ, chèo và giới thiệu văn hóa quan họ, chèo tại Hội thảo Văn hóa và Du lịch Việt Nam tại Nhật Bản do Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản tổ chức. Nhân dịp này, đoàn nghệ sĩ của tỉnh đã biểu diễn các tiết mục dân ca phục vụ bà con Việt Nam tại Nhật
Về lao động
Về lao động Nhật Bản tại tỉnh Bắc Giang: Hiện tại, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh và Ban quản lý các Khu công nghiệp tỉnh đã thực hiện cấp giấy phép cho 62 người lao động Nhật Bản đang làm việc trên địa bàn tỉnh. Các doanh nghiệp có sử dụng người lao động Nhật Bản cơ bản thực hiện tốt các quy định của pháp luật Việt Nam.
Kết quả tiêm phòng Covid cho người Nhật Bản tại Bắc Giang: Tỉnh Bắc Giang đã phối hợp với Đại sứ quán Nhật Bản và các doanh nghiệp Nhật Bản tại Bắc Giang tiêm chủng đầy đủ 2 mũi vắc xin phòng Covid-19 cho 24 công dân Nhật Bản đang sinh sống và làm việc tại Bắc Giang, trong đó có 23 công dân là nhà đầu tư, chuyên gia, lao động kỹ thuật cao làm việc tại các doanh nghiệp và 01 người là công dân Nhật Bản kết hôn với công dân Việt Nam.
Về xuất khẩu lao động sang Nhật Bản
Năm 2021, toàn tỉnh có khoảng 430 lao động đi làm việc ở Nhật Bản theo hợp đồng lao động với mức lương dao động trong khoảng 22 đến 28 triệu đồng/tháng với các ngành nghề: Xây dựng, đóng tầu/công nghiệp tàu thủy, nông nghiệp, dệt may, cơ khí, hộ lý, sản xuất thực phẩm... Lao động của tỉnh sang lao động tại Nhật Bản chủ yếu theo 02 hình thức là qua các doanh nghiệp dịch vụ đưa người lao động đi làm việc nước ngoài và theo Chương trình IM Japan được ký kết giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Nhật Bản.
Theo báo cáo của các doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài tại Nhật Bản thì nhìn chung người lao động của tỉnh chấp hành tốt nội quy, kỷ luật lao động của doanh nghiệp và pháp luật tại Nhật Bản; người lao động có thu nhập tốt, ổn định góp phần cho công tác giải quyết việc làm của tỉnh và phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
Về giáo dục
Hiện nay, số lượng du học sinh tỉnh Bắc Giang đang học tập tại Nhật Bản là hơn 135 học sinh. Các nhà trường tại Nhật Bản được các công ty lựa chọn gửi du học sinh đến học tập đều được thẩm định và trao đổi đảm bảo điều kiện tốt nhất cho du học sinh đến học tập: cơ sở vật chất hiện đại theo tiêu chuẩn của trường học tại Nhật Bản; đội ngũ giáo viên tận tình; du học sinh được sắp xếp chỗ ở thuận tiện cho việc đi học và làm thêm...
Trong thời gian tới, nhu cầu tuyển sinh du học sinh của các trường phía Nhật Bản vẫn rất lớn. Vì vậy các công ty du học trên địa bàn tỉnh vẫn đang tiếp tục triển khai công tác tư vấn và tuyển sinh học sinh đi du học Nhật Bản.
Đặc biệt, năm 2021, Trường THPT chuyên Bắc Giang đã mở thêm lớp chuyên tiếng Nhật với sĩ số 35 học sinh. Đây là ngôi trường tuyển chọn những học sinh có lực học tốt để tuyển sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của tỉnh.
8. Vải thiều xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản
Tiếp nối thành công của những năm trước khi trái vải thiều Bắc Giang được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, năm 2021, tổng diện tích trồng vải an toàn của tỉnh tiếp tục duy trì 28.100 ha, trong đó vùng sản xuất vải thiều sang thị trường Nhật Bản 219 ha, với 30 mã số vùng trồng, 260 hộ nông dân tham gia, duy trì 01 cơ sở xông hơi khử trùng, đóng gói, đáp ứng nhu cầu phục vụ xuất khẩu với sản lượng khoảng 1.800 tấn.
Vải thiều tươi Việt Nam bày bán tại siêu thị AEON Nhật Bản. Ảnh: Thương vụ Việt Nam tại Nhật
Trước khi xuất khẩu, vải thiều được sơ chế - phân loại, xử lý - xông hơi khử trùng - đóng gói, bảo quản khép kín đáp ứng theo yêu cầu khắt khe của thị trường Nhật Bản. Kết quả, năm 2021 trái vải Bắc Giang đã khẳng định được thương hiệu, định vị được giá trị tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới với tổng sản lượng xuất khẩu đạt 89.300 tấn, sản lượng xuất khẩu vải thiều Bắc Giang sang Nhật Bản đạt 204 tấn.
Trong năm 2021, tỉnh Bắc Giang và các đối tác Nhật Bản đã thực hiện một số nội dung sau:
- Năm 2021, tỉnh đã tổ chức thành công Đại hội Đại biểu Hội Hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản tỉnh Bắc Giang;
Đại hội đại biểu Hội Hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản tỉnh Bắc Giang được tổ chức thành công
- Chuẩn bị Hội nghị “Bắc Giang - Nhật Bản kết nối vì sự phát triển” năm 2021: Năm 2021, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã gửi công thư chúc mừng Thống đốc tỉnh Gifu tái đắc cử, tiếp tục đề cập đến nội dung thiết lập quan hệ hợp tác cấp địa phương và mời Thống đốc tỉnh Gifu phát biểu tại Hội nghị “Bắc Giang - Nhật Bản kết nối vì sự phát triển” năm 2021 dự kiến tổ chức vào ngày 01/6/2021. Thống đốc tỉnh Gifu cũng đã có công thư trả lời, cảm ơn thư chúc mừng của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, xác nhận tiếp tục tham vấn, tìm hiểu thông tin về tỉnh Bắc Giang và nhận lời phát biểu tại Hội nghị bằng video clip. Nhưng do dịch covid-19 bùng phát, Hội nghị “Bắc Giang - Nhật Bản kết nối vì sự phát triển” năm 2021 hoãn đến thời điểm phù hợp.
- Thành lập Tổ Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư từ Nhật Bản (Japan Desk): ngày 09/3/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quyết định số 428/QĐ-UBND về việc thành lập Tổ Japan Desk Bắc Giang.Tổ Japan Desk Bắc Giang chịu sự chỉ đạo trực tiếp và toàn diện của Chủ tịch UBND tỉnh. Tổ Japan Desk Bắc Giang có nhiệm vụ kết nối thông tin giữa chính quyền tỉnh Bắc Giang với các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, nhà đầu tư đến từ Nhật Bản trong việc cung cấp thông tin về định hướng thu hút đầu tư, tiềm năng, cơ hội đầu tư tại Bắc Giang; tiếp nhận và giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp, nhà đầu tư Nhật Bản trên địa bàn tỉnh.
- Mở lớp chuyên tiếng Nhật: Năm 2021, Trường THPT chuyên Bắc Giang đã mở thêm lớp chuyên tiếng Nhật với sĩ số 35 học sinh. Đây là ngôi trường tuyển chọn những học sinh có lực học tốt để tuyển sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của tỉnh.
- Xây dựng Chuyên trang tiếng Nhật trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh Bắc Giang với các chuyên mục, tin bài giới thiệu thông tin về tỉnh, các chuyên mục để hỗ trợ doanh nghiệp; các văn bản QPPL được biên dịch sang tiếng Nhật...
- Kết quả tiêm phòng Covid cho người Nhật Bản tại Bắc Giang: Tỉnh Bắc Giang đã phối hợp với Đại sứ quán Nhật Bản và các doanh nghiệp Nhật Bản tại Bắc Giang tiêm chủng đầy đủ 2 mũi vắc xin phòng Covid-19 cho 24 công dân Nhật Bản đang sinh sống và làm việc tại Bắc Giang, trong đó có 23 công dân là nhà đầu tư, chuyên gia, lao động kỹ thuật cao làm việc tại các doanh nghiệp và 01 người là công dân Nhật Bản kết hôn với công dân Việt Nam.
Với lợi thế, tiềm năng phát triển các ngành công nghiệp, nông nghiệp, thương mại, dịch vụ của tỉnh Bắc Giang rất lớn. Tỉnh Bắc Giang luôn cam kết tạo môi trường đầu tư tốt nhất, với nhiều hỗ trợ ưu đãi và tạo điều kiện thuận lợi nhất để các nhà đầu tư Nhật Bản đến khảo sát, tiến hành đầu tư và sản xuất kinh doanh thành công trên địa bàn tỉnh.
Đăng Lâm
